Rok 2014
2014 ROK
Koordynator projektów: Katarzyna Gołebiowska-Jarek
| ZADANIA INWESTYCYJNE GMINY WSPÓŁFINANSOWANE ZE ŚRODKÓW ZEWNĘTRZNYCH w roku 2014 | |||||
| (zestawienie sporządzone w oparciu o dokumentacje roliczeniową między Beneficjentem a jednostką finansującą) | |||||
| Lp | Tytuł operacji | sołectwo | koszty całkowite operacji | wysokość dofinansowania | źródło |
| 1 | Zagospodarowanie parku i stawów | Chróścina | 546 631,20 | 342 796,61 | PROW |
| 2 | Radosna Szkoła - plac zabaw | Dąbrowa | 210 617,76 | 105 308,88 | MEN |
| 3 | Radosna Szkoła - plac zabaw | Sławice | 119 836,54 | 59 918,27 | MEN |
| 4 | Zagospodarowanie terenu przy świetlicy wiejskiej na cele rekreacyjno-sportowe | Wrzoski | 274 374,89 | 173 979,76 | PROW |
| 5 | Modernizacja świetlicy wiejskiej w zabytkowym budynku | Narok | 157 470,30 | 102 419,70 | PROW |
| 6 | Rowerem po szlaku dąbrowskim | Gmina | 108 333,11 | 101 966,46 | EFRR |
| 7 | Budowa kanalizacji w Żelaznej | Żelazna | 4 019 496,83 | 2 450 912,00 | PROW |
| 5 436 760,63 | 3 337 301,68 | ||||
- Modernizacja świetlicy wiejskiej w zabytkowym budynku wyszynku w Naroku.
-
Koordynator projektu: Katarzyna Gołebiowska-Jarek
Realizacja zadania polegała na: dociepleniu ściany tylnej i ścian bocznych, położenie tynku ciepłochronnego na elewacji frontowej z zachowaniem i renowacją detali ceramicznych oraz odtworzeniem dekoracyjnych elementów więźby dachowej, wymiana obróbek blacharskich, stolarki okiennej i drzwi głównych wejściowych. Zaplanowano również wykonanie izolacji przeciwwilgociowej oraz wzbogacenie architektury obiektu poprzez utworzenie nad wejściem głównym dwuspadowego zadaszenia - forma wiaty kryta dachówką ceramiczną wzniesiona na filarach.
Obiekt znajduje się w gminnej ewidencji zabytków pod nr 308/1277. Obecnie pełni funkcję świetlicy wiejskiej.
Projekt wpisuje się w przedsięwzięcie 4 Przestrzeń Kultur - materialne i niematerialne dziedzictwo kulturowe Partnerstwa Borów Niemodlińskich. Wniosek o dofinansowanie inwestycji został złożony w pierwszym kwartale tego roku w ramach ostatniego naboru ogłoszonego przez Partnerstwo Borów Niemodlińskich. Projekt pod nazwą: „ Modernizacja świetlicy wiejskiej w zabytkowym budynku wyszynku w Naroku” jest dofinansowany z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (działanie 413 Odnowa i Rozwój Wsi). Zadanie zrealizowane w III kwartale 2014 roku.
Wartość całej inwestycji: 135 516,27 zł.
Wartość dofinansowania: 102 419,70 zł.
- "Rowerem po szlaku dąbrowskim"
Kierownik projektu: Katarzyna Gołebiowska-Jarek
W naszej gminie zostało wytyczone i oznakowane 60 km polnych i leśnych szlaków rowerowych. Zadanie zostało dofinansowane za pośrednictwem Stowarzyszenia Gmin Polskich Euroregion Pradziad. Szlaki zostały wytyczone w taki sposób, aby w ciszy i spokoju delektować się różnorodnością krajobrazów, bliskością natury z dala od zgiełku ruchliwych ulic, hałasu i centrów handlowych. Miłośnicy zabytków mogą podążać szlakami historii, zwiedzając piękne zabytkowe miejsca i mijając przydrożne krzyże i kapliczki. Fani przyrody obok wypoczynku nad wodą, leśnymi spacerami czy grzybobraniem odwiedzić mogą Rezerwat Prądy, Grądy Odrzańskie, Bory Niemodlińskie. Przy odrobinie szczęścia spotkać tam można czarnego bociana, żurawia czy drapieżnego błotniaka stawowego. Gminne szlaki rowerowe łączą się z wcześniej wytyczonymi już szlakami Niemodlina i Lewina Brzeskiego, a sympatycy rowerowych, dalekobieżnych wypraw mogą przez powiat nyski dojechać do czeskiego Jasenika.
W ramach projektu, obok oznakowania 60 km szlaku, zamontowano 18 tablic informacyjnych o zawartości przyrodniczej i historycznej oraz trzy zestawy siedziskowe (Żelazna - lzs, Narok - grądy odrzańskie, Ciepielowice - teren rekreacyjny). Dodatkowo, jako materiał promocyjny zostały opublikowane przewodniki z mapą oraz ulotki informacyjne o Gminie Dąbrowa. Wydrukowane materiały są dwujęzyczne (polski i czeski).
Na stronie internetowej gminy mamy dostępny również spacer wirtualny po ścieżkach z lektorem polskim i czeskim http://static.vtour.pl/miasta/dabrowa/
Miłośników rowerowych wypadów za miasto zapraszamy do odbioru drukowanej wersji przewodnika i map w Urzędzie Gminy Dąbrowa - Biuro Podawcze.
Zadanie pt.: „Rowerem po szlaku Dąbrowskim” miało na celu stworzenie przyjaznych warunków na terenie naszej gminy dla miłośników turystyki rowerowej, współpracę z Gminą Jesenik w zakresie przyłączenia się siecią szlaków przez Niemodlin, powiat nyski do Czech oraz promocję naszego regionu pod kątem dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego. Istotnym punktem w projekcie było pozyskanie partnera czeskiego do wspólnych działań w projekcie ponieważ ideą Euroregionu Pradziad jest zbliżanie i współpraca pomiędzy Polską i Czechami, zacieśnianie kontaktów społeczności zamieszkałych po obu stronach granicy przez organizowanie i wspieranie wspólnych przedsięwzięć w dziedzinie turystyki, sportu, kultury i oświaty.
Projekt „Rowerem po szlaku dąbrowskim” o wartości 27 660 EUR realizowany został przez Gminę Dąbrowa w ramach Funduszu Mikroprojektów Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska-Rzeczypospolita Polska 20017-2013, a jego finansowanie pochodzi ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, ze środków budżetu państwa i budżetu Gminy Dąbrowa.
Aktualna trasa: AKTUALNA_trasa2014.08.13.pdf (5,32MB)
Mapa "Gmina - PLAN": Dąbrowa gmina_2014.pdf (3,05MB)
Mapa "Pogranicze - PLAN": Pogranicze pl-cz_2014.pdf (5,49MB)
Przewodnik: PRZEWODNIK.pdf (3,91MB)
Ulotka: Dąbrowa - ulotka.pdf (1 013,51KB)
- RADOSNA SZKOŁA - utworzone place zabaw w Dąbrowie i Sławicach
Koordynator projektu: Katarzyna Gołebiowska-Jarek
Gmina uzyskała i skorzystała z dofinansowania w wysokości 50% kosztów inwestycji (dotacja celowa) na utworzenie dwóch placów zabaw: pierwszy przy Zespole Szkół w Dąbrowie, drugi przy Publicznej Szkole Podstawowej w Sławicach. Pod koniec listopada 2014 r. dokonano odbioru obu nowoutworzonych placów zabaw, wybudowanych w ramach rządowego programu wspierania w latach 2009-2014 organów prowadzących w zapewnieniu bezpiecznych warunków nauki, wychowania i opieki w klasach I-III szkół podstawowych i ogólnokształcących szkół muzycznych I stopnia "Radosna Szkoła".
Wartość całkowita inwestycji to kwota ponad 360 tys. zł. "Radosna Szkoła" to program, którego szczegóły i warunki realizacji uregulowane są rozporządzeniem. Dokument dotyczy użytych kolorów, rodzaju urządzeń zabawowych, wielkości powierzchni, rodzaju zastosowanej nawierzchni. W Dąbrowie i Sławicach nawierzchnia wykonana jest z bezspoinowej masy tartanowej świetnie amortyzującej upadki. Poprzez zastosowanie bezpiecznej nawierzchni pod urządzeniami zabawowymi wzmacnia się bezpieczeństwo naszych dzieci na placu zabaw i minimalizuje ryzyko odniesienia poważniejszych obrażeń. Kolor pomarańczowy wyznacza strefę bezpieczeństwa, a kolor niebieski to strefa komunikacji. Drzewo użyte do zestawów rekreacyjnych to trwałe drzewo modrzewiowe.
Szkolne place zabaw są przygotowane do prowadzenia z dziećmi różnych form zajęć ruchowych, na przykład pokonywania przeszkód, wspinania, czworakowania, przeskoków, przeplotów czy zwisów.
Teraz na terenie gminy Dąbrowa wszystkie cztery szkoły podstawowe umożliwiają młodszym dzieciom podejmowanie aktywności fizycznej w sposób pozwalający rozładowanć napięcia emocjonalne i fizyczne. Pierwszy plac zabaw w ramach programu "Radosna Szkoła" został utworzony w 2010 roku w Chróścinie, drugi końcem roku 2012 w Naroku. Teraz mamy kolejne w Dąbrowie i Sławicach.
Ze względu na dużą przydatność edukacyjną oraz ruchową funkcję placu zabaw, umożliwiono dzieciom korzystanie z placu zabaw po zakończeniu zajęć szkolnych oraz w soboty i niedziele, pod opieką rodziców lub opiekunów. W ten sposób wszystkie cztery place zabaw stały się miejscem spotkań rodzinnych, pozwalając jednocześnie na kreowanie właściwego sposobu spędzania czasu wolnego przez dzieci i ich rodziny.
- "Zagospodarowanie terenu przy świetlicy wiejskiej we Wrzoskach na cele rekreacyjno-sportowe”
Koordynator projektu: Katarzyna Gołebiowska-Jarek
Przedmiotem inwestycji była budowa boiska wielofunkcyjnego do gry w siatkówkę i koszykówkę, budowa 2 wiat drewnianych o wymiarach 5x5m z dachówką ceramiczną, placu zabaw składającego się z 9 elementów i powiązań komunikacyjnych z istniejącym obiektem. Budowa terenu rekreacyjnego obejmowała częściowo budowę chodników, wyposażenie terenu rekreacyjnego (kosze do koszykówki, ławki, kosze na odpady, tablice informacyjne, stojaki na rowery, ogrodzenie), wywóz ziemi z korytowania i udekorowanie zielenią. Boisko wielofunkcyjne posiada nawierzchnię asfaltową, ogrodzenie o wysokości 4m i dwie bramy wejściowe Projektowany plac zabaw jest w kształcie koła wpisanego w prostokąt o średnicy 17m. Otoczony chodnikiem szerokości 1,2m z dojściem z trzech stron. Przestrzeń nawierzchni placu zabaw wypełniona jest piaskiem.
Obiekt jest dostosowany dla osób niepełnosprawnych, ogólnodostępny i bezpłatny.
Wniosek o dofinansowanie inwestycji został złożony w pierwszym kwartale tego roku w ramach ostatniego naboru ogłoszonego przez Partnerstwo Borów Niemodlińskich. Projekt pod nazwą: „ Zagospodarowanie terenu przy świetlicy wiejskiej we Wrzoskach na cele rekreacyjno-sportowe” jest dofinansowany z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (działanie 413 Odnowa i Rozwój Wsi). Zadanie zrealizowane od 14 maja do 14 lipca 2014 roku.
Wartość całej inwestycji: 267 493, 89 zł.
Wartość dofinansowania: 164 770,00 zł.
Zdjęcia obiektu:
- Zagospodarowanie parku i stawów w Chróścinie
Kierownik projektu: Katarzyna Gołebiowska-Jarek
Celem operacji jest zwiększenie atrakcyjności turystycznej Chróściny i stworzenie miejsca do wypoczynku i rekreacji, poprzez zagospodarowanie parku i stawów. W ramach projektu odmulono duży staw, utwardzono szutrem wszystkie alejki parkowe. Obrzeża alejek zabezpieczono kostką granitową. Z ulicy Niemodlińskiej do parku, przez łąkę prowadzi stumetrowy, drewniamy pomost z przyczółkami. Dodatkowo na dużym stawie powstało drewniane molo, a w miejscu najbardziej nasłonecznionym, schody z gabionów pokryte modrzewiem, prowadzące do wody i pełniące funkcję siedzisk. Blisko dużego stawu wśród drzew zbudowano brodzik dla maluchów. Inwestycja przewidziana była również w zakresie robót elektrycznych i na terenie parku powstały też latarnie. Zamontowano infreastrukturę towarzyszącą, czyli stojaki na rowery, ławeczki i kosze na śmieci. Dodatkowo wokół małego stawu powstała ścieżka edukacyjno-przyrodnicza i 4 tablice informacyjne. XIX wieczny obiekt został poddany pracom w ramach Przedsięwzięcia 5 Lokalnej Strategii Rozwoju Borów Niemodlińskich - Krajobrazy - dziedzictwo przyrodnicze ożywione i nieożywione Borów Niemodlińskich i otrzymał dofinansowanie w wysokości 360 000,00 zł. Wartość całkowita zadania to ponad 590 000,00 zł. Oficjalne otwarcie parku odbyło się 26 października 2014r.
Projekt dofinansowany z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (działanie 413 Odnowa i Rozwój Wsi).
Zdjęcia obiektu:
https://gminadabrowa.skycms.com.pl/908/park-dworski-oficjalnie-otwarty.html
http://www.nto.pl/apps/pbcs.dll/article?AID=/20141102/POWIAT01/141109965
- Radosna Szkoła
20 marca 2014r. na stronie Urzędu Wojewódzkiego została umieszczona lista rankingowa dofinansowanych projektów w ramach Rządowego Programu Radosna Szkoła. Zgodnie z zatwierdzoną przez Wojewodę Opolskiego listą, Gmina Dąbrowa otrzyma wsparcie finansowe na utworzenie dwóch nowych placów zabaw.
Pierwszy plac zabaw zostanie utworzony na terenie szkoły w Dąbrowie, drugie bezpieczne miejsce do zabaw stworzymy przy szkole w Sławicach.
Wnioskowana kwota dofinansowania z programu to: dla Dąbrowy – 114 000 zł, zaś dla Sławic – 62 050 zł co stanowi50% kosztów planowanej inwestycji.
lista wniosków zakwalifikowanych do dofinasowania w 2014 roku - szkolne place zabaw.pdf (263,73KB)
-
„Modernizacja świetlicy wiejskiej w zabytkowym budynku wyszynku w Naroku”. Wartość całkowita zadania to 179 630,12 zł. Wnioiskowana kwota dofinansowania to 116 833,00 zł.
Realizacja zadania poprzez docieplenie ściany tylnej i ścian bocznych, położenie tynku ciepłochronnego na elewacji frontowej z zachowaniem i renowacją detali ceramicznych oraz odtworzeniem dekoracyjnych elementów więźby dachowej, wymiana obróbek blacharskich, stolarki okiennej i drzwi głównych wejściowych. Zaplanowano również wykonanie izolacji przeciwwilgociowej oraz wzbogacenie architektury obiektu poprzez utworzenie nad wejściem głównym dwuspadowego zadaszenia - forma wiaty kryta dachówką ceramiczną wzniesiona na filarach.
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, działanie 413 "Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju" - " Odnowa i rozwój wsi"
-
„Zagospodarowanie terenu przy świetlicy wiejskiej we Wrzoskach na cele rekreacyjno-sportowe”. Wartość całkowita zadania to 372 374,85 zł a wnioskowana kwota dofinansowania zadania to 242 195,00 zł.
Gmina Dąbrowa zostałą wytypowana do dofinansowania zadania w ostatnim naborze przeprowadzonym przez LGD Partnerstwo Borów Niemodlińskich. Przedmiotem inwestycji jest budowa boiska wielofunkcyjnego do gry w siatkówkę i koszykówkę, budowa 2 wiat drewnianych o wymiarach 5x5m z dachówką ceramiczną, placu zabaw składającego się z 9 elementów i powiązań komunikacyjnych z istniejącym obiektem. Budowa terenu rekreacyjnego obejmuje wyposażenie terenu rekreacyjnego (kosze do koszykówki, ławki, kosze na odpady, tablice informacyjne, stojaki na rowery, ogrodzenie), wywóz ziemi z korytowania i udekorowanie zielenią. Boisko wielofunkcyjne posiadać będzie nawierzchnię asfaltową, ogrodzenie o wysokości 4m, dwie bramy wejściowe i odprowadzenie wód opadowych opaską z rury PCV 160mm. Zaprojektowane powiązania komunikacyjne wykonane będą z kostki betonowej o gr. 6cm, chodniki o różnej szerokości o nawierzchni układanej ze spadkiem poprzecznym. Projektowany plac zabaw jest w kształcie koła wpisanego w prostokąt o średnicy 17m. Otoczony chodnikiem szerokości 1,2m z dojściem z trzech stron. Przestrzeń nawierzchni placu zabaw wypełniona będzie piaskiem.
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, działanie 413 "Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju" - " Odnowa i rozwój wsi". Niebawem gmina ogłosi przetarg. -
"I ja mogę wiele..."
W roku szkolnym 2013/14 w gimnazjach naszej gminy realizowany jest projekt „I ja mogę wiele”, współfinansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007 – 2013, Działanie 9.1 Wyrównywanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty, Poddziałanie 9.1.2 Wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów z grup o utrudnionym dostępie do edukacji oraz zmniejszenie różnic w jakości usług edukacyjnych.
Zadania realizowane we wszystkich gimnazjach Gminy Dąbrowa:
1. Szkolny Ośrodek Kariery - specjalistyczne zajęcia pozalekcyjne z preorientacji zawodowej dla 78 uczniów, którzy wezmą udział w 8 godzinach warsztatów w szkole, 16 godzinach warsztatów wyjściowych. Otrzymają na nich profesjonalną pomoc umożliwiającą trafne podjęcie decyzji edukacyjnych i zawodowych.
2. Terapia pedagogiczna - specjalistyczne zajęcia rozwijające umiejętności posługiwania się językiem ojczystym. Zajęcia dla 34 uczniów. Każdy uczeń ze zdiagnozowanymi trudnościami w zakresie kompetencji językowych weźmie udział w 30 godzinach zajęć. Program uwzględni terapeutyczne kształcenie z wykorzystaniem nowoczesnych metod uczenia się z wykorzystaniem multimediów.
3. Zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze z języka polskiego dla 34 uczniów. Każdy uczeń ze zdiagnozowanymi trudnościami w zakresie kompetencji językowych weźmie udział w 30 godzinach zajęć. Program uwzględni wyrównywanie braków w opanowaniu podstawowych wiadomości i zmotywuje uczniów do samodzielnej pracy.
4. Zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze z matematyki dla 38 uczniów. Każdy weźmie udział w 30 godzinach zajęć służących wyrównywaniu dysproporcji edukacyjnych z tego przedmiotu.
Pozostałe zadania realizowane w naszych szkołach:
5. I ja jestem artystą - pozalekcyjne warsztaty artystyczne (weekendowe i wyjazdowe) realizowane w PG w Dąbrowie kształtujące kreatywną postawę wobec sztuki. Zajęcia teatralne, plastyczne i fotograficzne. 27 uczniów uczestniczyć będzie w 63 godzinach zajęć weekendowych, 36 godzinach wyjazdowych oraz jednym wyjeździe edukacyjnym na plener fotograficzny w celu zebrania materiałów do kalendarza i wystawy oraz zastosowania zdobytej wiedzy w praktyce.
6. Pozalekcyjne zajęcia teatralno-językowe w Publicznym Gimnazjum w Żelaznej - rozwijające kompetencje porozumiewania się w języku obcym, inicjatywność i przedsiębiorczość, świadomość i ekspresję kulturalną. Zajęcia dla 13 uczniów (28 godzin warsztatów weekendowych). Zaplanowano wyjazd do teatru we Wrocławiu na spektakl w języku angielskim oraz trzydniowy wyjazd edukacyjny do teatru Witkiewicza w Zakopanem na warsztaty w teatrze i spektakl. Warsztaty mają na celu podniesienie motywacji, zaangażowania uczniów oraz podniesienia kompetencji językowych.
7. Z językiem angielskim na turystycznym szlaku – realizowane w PG w Chróścinie. Zajęcia doskonalą kompetencje w zakresie posługiwania się językiem angielskim w sytuacjach związanych z podróżowaniem i turystyką dla 43 uczniów. Każdy uczestniczyć będzie w 16 godzinach zajęć warsztatowych, 2 wyjazdach edukacyjnych, podczas których zebrane zostaną materiały niezbędne do wykonania dwujęzycznych przewodników turystycznych: Pieniński Park Narodowy – atrakcja turystyczna Polski i Europy, Kraków – jedno z najpiękniejszych miast Europy (obydwa pojadą na Targi Turystyczne).
8. Warsztaty naukowo-techniczne –zajęcia pozalekcyjne rozwijające kompetencje naukowo-techniczne i matematyczne realizowane w PG w Dąbrowie. Zajęcia pozalekcyjne dla 12 uczniów. Każdy weźmie udział w 63 godzinach warsztatów na terenie szkoły i 3-dniowej wycieczce edukacyjnej do ExploraPark w Wałbrzychu. Zadanie ma rozwijać kompetencje naukowo-techniczne wraz z matematyką jako językiem nauki i techniki. Podczas warsztatów będą łączyć wiedzę teoretyczną z techniczną. Wykonają obliczenia i prezentację zjawisk zbadanych w czasie wyjazdu edukacyjnego.
9. Matematyka jest ciekawa - zajęcia rozwijające kompetencje matematyczne, informatyczne i naukowo-techniczne w PG w Chróścinie i Dąbrowie. Zajęcia doskonalące umiejętności kluczowe, ukazujące wykorzystanie matematyki w sytuacjach realistycznych i życiowych. Weźmie w nich udział 41 uczniów. Dla każdego 26 godzin warsztatów w szkole i 16 godzin warsztatów wyjazdowych w celu poszukiwania symetrii w przyrodzie i otoczeniu - Zakopane, gromadzenia danych statystycznych - kręgielnia (3 wyjazdy), prowadzenia doświadczeń - Ogrody Doświadczeń - Wrocław.
10. „Aktywnie po wiedzę” – praktyczne działanie sposobem na zdobywanie wiedzy w naukach przyrodniczych i w poznawaniu historii naszego regionu realizowane w PG w Chróścinie i Żelaznej. Chodzi o rozwijanie kompetencji matematycznych, naukowo-technicznych, informatycznych, umiejętności uczenia się oraz świadomości i ekspresji kulturalnej. Zajęcia pozalekcyjne dla 58 uczniów. Każda grupa weźmie udział w 28 godzinach warsztatów przyrodniczych z regionalizmem na terenie szkoły, wyjeździe edukacyjnym po Gminie Dąbrowa, wycieczce rowerowej do rezerwatu, wycieczce nad rzekę Mała Panew oraz trzydniowym wyjeździe edukacyjnym do Bazyliki na G. Św. Anny, zabytkowego drewnianego kościoła w Oleśnie, Sanktuarium w Częstochowie, Zamku w Ogrodzieńcu, w Pieskowej Skale, na Wawelu i podziemi Rynku w Krakowie. Wyjazdy posłużą zebraniu materiału badawczego i poglądowego do przeanalizowania na warsztatach, wykonania pomiarów, obliczeń, opisu zjawisk z wykorzystaniem wiedzy zdobytej na wcześniejszych zajęciach oraz przygotowania zielników, albumów fotograficznych, makiet, wystaw fotograficznych, przewodników i sprawozdań.
W zadaniach wykorzystywany będzie sprzęt zakupiony w ramach projektu „Opolska eSzkoła szkołą ku przyszłości”.
Na skróty