Historia - Niewodniki

Kościół

Rok 2008 to rok jubileuszu 100 - lecia Kościoła w Niewodnikach. Uroczyste obchody odbyły się 5 - 7 września 2008 roku.

Od stu lat cieszymy się w Niewodnikach małym, ale pięknym i urokliwym kościołkiem. Jesteśmy z niego dumni, a przyjezdni goście odwiedzając go, ulegają jego czarowi.

Radością naszą jest Najświętsza Maryja Panna, która patronuje naszej świątyni i której wstawiennictwo jest szczególnie błogosławione i skuteczne.

Uroczysty jubileusz stu lat kościoła będziemy obchodzić w niedzielę 7 września 2008 roku mszą św. o godz. 11.00, na którą mamy zaszczyt wszystkich zaprosić! Zapraszamy także na dłuższe świętowanie podczas festynu jubileuszowego w dniach 5-7 września 2008 roku.

Wieś

Śląsk Opolski jest ziemią ciekawą, pełną wielu interesujących zabytków, ludzi i tajemnic. To kraina, która zawsze intrygowała, gościła i urzekała swoim pięknem. Przyciągała i nadal przyciąga wielu turystów pragnących zanurzyć się oraz poczuć siłę, urok i zapach tej ziemi. Owe piękno tworzone jest każdego dnia przez nas - wszystkich mieszkańców Opolszczyzny, zwłaszcza tych, których korzenie sięgają czasów najdawniejszych. To właśnie dzięki tym mieszkańcom, przetrwało to czym dzisiaj możemy się szczycić i chwalić. Wystarczy zatrzymać się i spojrzeć na te zadbane, czyste i schludne wsie, których początki siegają XI wieku. Widzimy efekt wielopokoleniowej pracy autochtonów, ludzi pracowitych, uczynnych i bardzo goscinnych o czym można przekonać się przejeżdżając przez nasze opolskie miejscowości. 

Czas i historia nie zawsze obchodziła się ze Śląskiem łagodnie. Wielokrotne wojny, epidemie, klęski żywiołowe niszczyły często dorobek pokoleń naszych dziadków i pradziadków. Następowały wzloty i upadki. Tragedie i chwile szczęścia, które nie ominęły także Niewodnik, niewielkiej, pięknej wsi malowniczo położonej wśród lasów i pól naszej śląskiej krainy.

Niewodniki  (Nevodnizi, De Newodnik, Niewodnik, Fischbach O/S, Niewodniki) położone są w środkowej części województwa opolskiego, na terenie gminy Dąbrowa nad rzeką Odra, pomiędzy wsiami Narok i Żelazna. Niewodniki centralnie przecina Potok Prószkowski. Powierzchnia obszaru należącego do Niewodnik wynosi 814,82 ha, a wieś zamieszkuje 360 mieszkańców. Niewodniki posiadają jeden przysiółek Henryków, znajdujący się w południowej części gruntów sołectwa. Z punktu widzenia geologicznego Niewodniki wraz z okolicą należą do jednostki zwanej Równiną Opolską.

Niewodnicki klimat kształtowany jest przez szereg czynników takich jak, położenie geograficzne, rzeźba terenu, rodzaj gleb czy charakter szaty roślinnej. Śerdnia roczna temperatura powietrza wynosi około 8 stopni Celsjusza, a roczna suma opadów waha się od 600 do 700 mm.

Dokonane do tej pory odkrycia archeologiczne świadczą o tym, że na terenie Niewodnik znaczący rozwój osadnictwa nastapił dopiero w okresie średniowiecza (XII-XIV w. n.e.). W XIII wieku na Śląsku nastąpiłą wielka ekspansja osadnictwa. Z tego okresu pochodzą najdawniejsze dane dotyczące Niewodnik. Pierwsze pisane wzmianki na temat wsi pochodzą właśnie z początku XIII wieku. Wtedy to już Niewodniki wraz z okolicznymi wsiami odprowadzały dziesiecinę na utrzymanie kościoła i szpitala w Skorogoszczy, co bezsprzecznie świadczy o tym, że wieś istniała znacznie wcześniej i jest jedną z najstarszych obok Sławic osad w gminie. Niewodniki o pierwotnej nazwie Nevodnizi (De Newodnik) powstała zapewne jako osada rzemieślnicza dla ludzi sporządzających sieci zwane niewodnikami. Historia włascicieli Niewodnik jest przeogromna. Należy tu szczególnie wspomnieć ostatnich właścicieli Niewodnik Juliusa i Marię Wichelhaus, którzy przybyli tutaj z Niemiec z miejscowosci Elberfeld. Młody Julius Wichelhaus w 1870 roku kupił majątek w Niewodnikach od Roberta Krause i dwa lata później obok starego dworu wybudował nowy bardziej okazały dwór w stylu francuskim i otoczył go nowym parkiem. Dzięki umiejętnemu i rozsądnemu zarządzaniu Julius Wichelhaus znacznie podwyższył wartość swojego majątku, który w 1890 roku miał powierzchnię około 505 ha, a Niewodniki rozwijały się wszechstronnie gospodarczo. W majątku hodowano m.in owce, krowy oraz konie. Po śmierci Juliusa w 1918 roku, majątek przejęła jego żona Maria von Carnap, która na początku lat 30-tych XX wieku zaadoptowała Elisabeth von Flotow, która po śmierci Marii Wichelhaus stała się prawowitą właścicielką Niewodnik. Zarządzanie posiadłością oddała w ręce Bernda von Wichelhaus właściciela Karczowa. Niewodniki w 1925 roku liczyły 555 mieszkańców, w 1931 - 554, a w 1939 - 529 mieszkańców. W okresie międzywojennym w Niewodnikach były czynne dwie piekarnie, dwie gospody, rzeźnia oraz 3 klasowa szkoła (105 uczniów), obszar wsi obejmował 811,3 ha, na których stało 125 domów mieszkalnych. Elisabeth von Flotow opuściła pałac w Niewodnikach 22 stycznia 1945 roku około godziny 13.00 w dniu wkroczenia wojsk sowieckich do Niewodnik. Po wojnie niezniszczony dwór przejęły Spółdzielnie Produkcyjne, PGR(Państwowe Gospodarstwo Rolne) oraz OKO(Opolski Kombinat Ogrodniczy). Po upadku OKO dwór był systematycznie dewastowany, okradany i dopiero przed tragiczną powodzią w roku 1997 przeszedł w ręce prywatne, w których to rezydencja wróciła do dawnego blasku i jest jedną z największych pereł naszej miejscowości.

autor: Falco

Pałac